Bel Fıtığı (Lomber Disk Hernisi) Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Bel Fıtığı (Lomber Disk Hernisi) Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Kişilerin omurgaları arasında intervertebral disk adında pedler bulunmaktadır. Omurgalar arasında yer alan her disk çekirdek adı verilen lifli, sert bir dış tabaka ile çevrilidir ve bu omurların jel kıvamında bir merkezleri bulunmaktadır.Lomber disk hernisi olarak da adlandırılan bel fıtığı, omurgalar arasında bulunan ve yumuşatma görevini üstlenen disklerin, çeşitli nedenler dolayısı ile zorlanması, yırtılması ve kayması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Yırtılmış ve kaymış disk rahatsızlıkları olarak tanımlanan bel fıtığı, yırtılan ya da zayıflayan disklerin zorlanmasına neden olur. Omurilikteki sinirler üzerine belirli bir baskı oluşturur ve bu durum ise kişilerin şiddetli ağrılar yaşamasına sebep olmaktadır.
Bel fıtığı ağrılarında sinir baskıları her ne kadar bel bölgesinde gibi görünse de, bu ağrılar bacak ya da kalça bölgelerini de hedef alabilmektedir. Günlük yaşantı, iş temposu, kontrolsüz hareketler, teknolojik aletlerin aşırı kullanımı ve hareketsizlik gibi nedenlerden dolayı artış gösteren bel fıtığı sorunları, birçok yaş grubunda görülebilmektedir. Kişiler yaşantılarında yapabilecekleri bazı değişiklikler ile ağrılarını azaltabilmekte ve bel fıtığı tedavisi sürecine katkı sağlayabilmektedir.
Bel Fıtığı Oluşum Nedenleri Nelerdir ?
Bel fıtığı, kişilerin çalışma hayatının sonlanmasına ve iş gücü kayıplarının yaşanmasına neden olan hastalıkların yüzde yirmi beşini kapsamaktadır. Bel fıtığı hastalığı ile mücadele eden kişilerin iş gücü kayıpları neredeyse altı aya kadar uzayabilmektedir.
Lomber disk hernisi yani bel fıtığı, genellikle orta yaş grubuna dahil olan kişilerde rastlanan bir durum olsa da, her yaş grubunda görülme ihtimali bulunmaktadır. Kadın ya da erkek gibi cinsiyet ayrımında bulunmadan her insanda görülebilen bel fıtıklarının büyük bir kısmı kendi kendine iyileşme gösterebilmektedir. Özellikle uzun süre otomobil kullanan, ağır yük altında çalışan, masa başında çalışan ve sürekli aynı pozisyonda çalışan kişilerde bel fıtığı hastalığının görülme oranı diğer meslek gruplarına göre daha yüksektir.
Bel fıtığı nedenleri arasında yer alan faktörlerden biri hamileliktir. Hamilelik döneminde anne adaylarının aşırı kilo alması belde yer alan omurgalara binen baskıyı arttırmakta ve bu durum ise kişilerin bel fıtığına yakalanma riskini arttırmaktadır. En temel nedeni disklerdeki zayıflama, yırtılma ya da kayma gibi nedenler olan bel fıtığı hastalığının, bu konuma gelmesine neden olan sebepleri şu şekilde sıralamak mümkündür.
-Hareketsizlik :
Karın, bel, boyun ve sırt kasları kişilerin vücudunun neredeyse bütün yükünü taşıyan omurgaların, en önemli yardımcılarıdır. Yanlış hareketler ile geçen ve egzersizlerden uzak sürdürülen yaşantılar, kişilerin kaslarının zayıflamasına ve vücudun tüm yükünün omurgaya doğru kaymasına neden olmaktadır. Omurgaya bindirilen bu yükler ise disklerde fıtık oluşumlarının meydana gelmesine neden olmaktadır.
-Obezite :
Omurganın yükünü hafifletmesini ve esneklik kazanmasını sağlayan diskler, fazla kilo alımı nedeni ile deforme olmakta ve bu durum bel fıtığı oluşumuna neden olmaktadır. Kişiler fazla kilolarından kurtularak sağlıklı bir yaşam sürebilmekte ve bel fıtığı oluşum riskinden korunabilmektedir.
-Ağır Yük Kaldırma :
Bel fıtığı nedenleri arasında belki de en çok dikkat edilmesi gereken, fakat pekte önem verilmeyen konulardan biri ağır kaldırmaktır. Ağır yük altında çalışmak zorunda olan ya da ağır şartlar altında fiziksel aktivite gerektiren işlerde çalışan kişilerin bel bölgesine yapılan baskı, fıtık oluşumuna neden olmaktadır. Bu gibi şartlarda çalışmak zorunda kalan kişiler, mutlaka hareketlerine dikkat etmeli ve ağır fiziksel aktivite gerektiren bu işleri bellerini koruyarak yapmalıdır.
-Genetik Faktörler ve Sigara Kullanımı :
Aile geçmişinde bel fıtığı rahatsızlığı olan kişilerde, bu hastalığın görülme oranı diğerlerine göre daha yüksektir. Ayrıca sigara kullanımında disklerin deforme olmasına neden olacağı için bel fıtığı oluşumundan korunmak adına sigarada kullanımından uzak durulmalıdır.
Bel Fıtığı Hastalığının Belirtileri Nelerdir ?
Bel fıtığı belirtileri genel olarak, kişilerin kalça kısmından, bacaklara ve ayaklara doğru yayılan ağrılar şeklinde kendini göstermektedir. Fakat, hastalık belirtileri kişiden kişiye göre değişiklik göstereceği için aşağıdaki belirtilerde, bel fıtığına bağlı olarak görülebilmektedir. Kas güçsüzlüğü ve hareket ederken zorluk yaşama
Ayaklarda ya da bacaklarda uyuşukluk ve karıncalanma hissi
Çabuk yorulma ve bel ağrısı İdrar tutamama ve iktidarsızlık sorunu
Otururken, yürürken zorluk çekme ve denge kayıpları
Bacaklara vuran ağrılar
Bel Fıtığı Hastalığı Tedavi Yaklaşımları
Bel fıtığı tanısı koyulan kişiler, çeşitli yöntemler ile tedavi edilebilmektedir. Cerrahi olmayan bel fıtığı tedavisi uygulanan kişilere ağrı kontrolü sağlamak amacı ile ağrı kesici, fizik tedavi, istirahat, epidural steroid enjeksiyonları ve egzersiz uygulamaları önerilmektedir. Cerrahi yöntemler kullanılmadan uygulanan tedavilerin asıl amacı, fıtık oluşan diskin sebep olduğu sinir tahrişini azaltmak ve hastaların genel durumunu normal seyrine kavuşturarak, omurganın genel işlevsellik durumunu arttırmaktır.
Uzun süreli geçmeyen ve şiddetli ağrılarda bel fıtığı tedavisi için ağrı kesici ilaçlar ve kas gevşeticiler kullanılmaktadır. Reçeteli ya da reçetesiz şekilde satılan bu ilaçlar kesinlikle doktor kontrolünde kullanılmalı ve tavsiye edildiği kadar alınmalıdır. Ağrı kesici ilaçlar dışında bel fıtığı tedavisi için kortizonlu ilaçlar da önerilmektedir. Bu tip ilaçlar özellikle şiddetli bacak ve bel ağrısı bulunan kişilere doktor kontrolünde verilmektedir.
Bel fıtığı ameliyatı, bu hastalığın tedavisi için kullanılan başka bir yöntemdir ve cerrahi ya da cerrahi olmayan yöntemler ile cevap alınamayan hastalara uygulanmaktadır. Bel fıtığı ameliyatı sırasında, fıtıklaşmış disk dışarı çıkartılır ve hastaların mevcut ağrı, kas kaybı, güç kaybı, tahriş ve karıncalanma gibi şikayetlerinden kurtulması hedeflenir. Bel fıtığı ameliyatları sırasında, hastaların genel durumu ve şikayetlerine de bakılarak sıklıkla kısmi diskektomi ya da diskektomi yöntemi uygulanmaktadır.