Bel fıtığının nedenleri fiziksel özelliklere ve dejenerasyonlara bağlıdır. Özellikle yaşlanma ile bel fıtığıyla karşılaşma ihtimali de yükselir. Bel fıtığının oluşumuna neden olan etkenlerin temelinde genetik faktörler de yer alabilmektedir. Bel fıtığının nedenleri kişiye göre değişiklik göstermekte ve yapılan çalışmalar sonucunda hala net bir sebep ortaya çıkarılamamaktadır. Ancak bilinenler arasında bel fıtığının sebeplerinin farklılık gösterebileceği yer alır.
Yaşlanma ile ortaya daha çok çıksa da genç yaşta olan kişilerde de bel fıtığı görülebilir. Dış etkenlere bağlı olarak gerçekleşen bir rahatsız olduğu gibi iç sebeplere bağlı olarak da görülme ihtimali bulunur. Bel fıtığının nedenleri kişinin genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Bel fıtığı herkesin yaşama ihtimali olan ve büyük bir kitlede görülen rahatsızlıklar arasında bulunur.
Bel Fıtığının Sebepleri Nelerdir?
Bel fıtığının sebepleri yaşa, kiloya, genetik faktörlere göre farklı gruplara ayrılır. Tüketim alışkanlıkları ve fiziksel aktiviteler de bel fıtığı için uygun zemini yaratabilmektedir. Bel fıtığının sebepleri şu şekilde sıralanabilir:
- Fazla kilo alma (obezite ve beraberinde yaşanan sağlık sorunları)
- Omurgayı zorlama
- Ani hareket
- Omurga fizyolojisine zarar verme
- Duruş bozukluğu
- Oturuş bozukluğu
- Hareketsizlik
- Ağır yük kaldırma
- Yaşlanma
- Dejenerasyon
- Travma
- Düşme
- Çarpma
- Kontrolsüz hareket etme
- Egzersiz ya da spor hareketlerinin doğru yapılmaması
- Disklerin gücünü ve dayanıklılığını kaybetmesi
Bel fıtığına sebep olan etkenler arasında bulunur. Aynı zamanda genetik faktörler de bel fıtığında destekleyici rol üstlenebilmektedir. Genetik etkenler doğrudan etkili olmamasına karşın yapılan çalışmalar göstermiştir ki bel fıtığı üzerinde dolaylı etkisi bulunabilmektedir.
Bel Fıtığının Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Bel fıtığının tedavisi için belirlenen yöntemler fıtığın seviyesine göre değişiklik göstermektedir. Cerrahi yöntemlerin yanı sıra ilaç tedavisi de bel fıtığı için uygulanan tedavi metotları arasında bulunmaktadır. Bel fıtığı problemi olan kişilere çoğunlukla cerrahi ya da cerrahi olmayan yöntemler uygulanır. Cerrahi yöntemler ameliyatı içermektedir. Cerrahi olmayan yöntemler ise ilaç tedavisinden fizik tedaviye kadar farklı unsurlara yer verir. Bel fıtığının tedavi yöntemleri şu şekilde sınıflandırılır:
- Ameliyat ve cerrahi yöntemler
- Fizik tedavi
- İlaç tedavisi (ağrı kesici, semptom azaltmaya yönelik)
- Egzersiz
- Enjeksiyon
- İstirahat
- Ultrasonik ısıtma tedavisi
- Kompres
- Masaj
- Korse kullanımı
- Çekme ve germe
Tüm bu yöntemler bel fıtığının iyileştirilmesi ve semptomların giderilmesi için önerilmektedir. Hangi hastaya hangi tedavi yönteminin nasıl uygulanacağı gibi unsurların her biri özel olarak belirlenir. Uzman doktor tarafından belirlenen süreçte bel fıtığı %100 geçirilemese dahi ağrıların ve diğer semptomların hafifletilmesine odaklanılır. Her hasta için özel bir tedavi programı belirlenmelidir.
Bel Fıtığı için Hangi Bölüme Gidilir?
Bel fıtığı için gidilen bölüm hastanelerin fizik tedavi ve rehabilitasyon birimleridir. Bel fıtığının tanısı, tedavisi ve diğer tüm işlemleri için bu bölüme gidilmesi önem taşır. Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları tarafından yürütülen süreçte fıtığa dair tüm detaylar belirlenir. Teşhis, tanı ve tedavi aşamalarının her biri bu bölümde gerçekleştirilir. Farklı hastalıklar söz konusu ise bu durumda fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümündeki hekimler tarafından ilgili bölümlere gidilmesi önerilecektir. Başlangıç için öncelikli olarak fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümünden randevu alınması gerekir.
Bel Fıtığına Nasıl Tanı Konulur?
Bel fıtığı tanısının konulabilmesi için ön muayene gerçekleştirilmesi gerekir. Muayene esnasında hekim tarafından gerekli incelemeler yapılır. Gerekli görülür ise bazı testler ve egzersizlerin de istenmesi mümkündür. Hangi hareket ve pozisyon esnasında ağrının başladığı, kişinin duruş ve oturuş biçimleri de dahil olmak üzere birçok unsurun yanıtı alınır. Ardından ise bel fıtığının tanısı koyulabilir. Tanı koymak için ayrıca röntgen çektirilmesi, bilgisayarlı tomografi, MR ya da CT taraması yapılması da gerekebilir. Tüm bu sürece uzmanlar karar vermekte ve doğru yönlendirmeler yine uzmanlar tarafından yapılmaktadır. Bel fıtığı tedavisi için tanı yöntemleri önem taşır.
Bel Fıtığının Belirtileri Nelerdir?
Bel fıtığı belirtileri herkeste benzer şekillerde görülse de farklı semptomlar ile ortaya çıkması da mümkündür. Semptomların ortaya çıkışında en önemli unsur bel fıtığının sebebidir. Sebebine bağlı olarak bel fıtığı belirtilerinin görülme sıklığı ve hangi belirtilerin ortaya çıktığı gibi unsurlar değişebilmektedir. Bel fıtığının belirtileri şu şekilde açıklanabilir:
- Kaslarda güç kaybı
- Bacaklarda karıncalanma hissi
- Bacaklarda uyuşma hissi
- Ayaklarda karıncalanma hissi
- Ayaklarda uyuşukluk
- Bel bölgesinde ağrı
- İktidarsızlık
- Otururken ağrı oluşması ve zorlanma
- Yürürken ağrı oluşması ve zorlanma
- Dengede kalmakta zorlanma ve denge kaybı
- İdrarı tutmakta güçlük çekme, tutamama
- Hızlı yorulma
- Ani giren bel, bacak ağrıları
Bu belirtiler bel fıtığının ilk semptomlarıdır. Bel fıtığının belirtileri sadece bel bölgesinde kendini göstermez. Yoğunluklu olarak bacaklarda, ayaklarda ve kalçada da bel fıtığının ağrıları ve belirtileri görülebilir. Bu bölgelerde sık sık karşılaşılan ağrılar çoğunlukla bel fıtığına işaret etmektedir. Özellikle oturma ve kalkma esnasında kişiler eğer zorluk çekiyorlar ise vakit kaybetmeden fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümünden randevu alarak uzmanlar ile görüşmeleri önerilir.
Bel Fıtığı için Ameliyat Şart Mı?
Bel fıtığı için ameliyat zorunlu mu sorusu birçok kişinin yanıt aradığı bir sorudur. Bel fıtığı problemi olan kişilerin ameliyat olma zorunluluğu bulunmaz. Ancak zorunlu olup olmaması gibi durumların hepsi hastanın mevcut sağlık durumuna göre belirlenir. Bazı kişiler için tedavide son nokta ameliyat olurken, bazı kişiler için fizik tedavi ve uygulanan diğer tedavi yöntemleri yeterli olabilmektedir.
Burada önemli olan unsur bel fıtığı problemi yaşayan kişilerin sağlık durumudur. Bel fıtığının seviyesi ve ne kadar sıklıkla karşılaşıldığı gibi durumlar hangi tedavi yönteminin kullanılması gerektiğini belirler. Bu noktada hafif belirtiler görülüyor ise öncelikle ilaç tedavisi ve fizik tedavi uygulanabilirken ağrılar ve şikayetler arttığında ameliyat gerekebilir.
Bel Fıtığı Hareketsizlikten Kaynaklanır Mı?
Bel fıtığı ve hareketsizlik birbiri ile ilişkili olabilmektedir. Bel fıtığının ortaya çıkışını destekleyen unsurlardan birisi de kişilerin hareketsiz bir yaşamı tercih etmesidir. Hareketsiz yaşam beraberinde farklı sağlık problemlerini de getirir. Kilo alma eklem rahatsızlıkları, kas kaybı gibi birçok unsur hareketsizlikten kaynaklanır. Dolayısıyla bel fıtığı yaşanmasında hareketsizlik ve bununla birlikte oluşan dolaylı unsurlar da büyük ölçüde etkili olabilmektedir. Ancak bel fıtığının ortaya çıkmasını destekleyen etkenler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.
Bel Fıtığı için Ameliyat Ne Zaman Yapılır?
Bel fıtığında ameliyatın gerektiği zaman belirli ilerlemeler yaşandığındadır. Örneğin kişiler şiddetli şekilde ağrı yaşıyor ve normal hayatları bundan büyük ölçüde etkileniyor ise ameliyatı tercih edebilirler. Bunun yanı sıra bel fıtığı olan kişilerde his kaybı, kuvvet kaybı gibi durumlar ile karşılaşıldığında da ameliyat önerilmektedir. Cerrahi yöntemlerin uygulanmasına sebep olan etkenlerden birisi de kişilerin idrar kontrolünü yapamamalarıdır. İdrar kontrolünü kaybeden kişilerin de ameliyat olması gerekebilir.
Bel Fıtığı Başlangıcı Olanların Dikkat Etmesi Gerekenler Nelerdir?
Bel fıtığı olanların dikkat etmesi gerekenler şu şekilde sıralanabilir:
- Ani hareketlerden kaçınmak
- Egzersiz yapmak
- Fizik tedavi hareketlerini uygulamak
- Stresten uzak durmak
- Sigara ve alkol tüketimini azaltmak ya da tamamen bırakmak
- Yatılan bölgeyi değiştirmek
- Fazla kilolar var ise vücut kitle endeksi ile önerilen kilo aralığına düşmek
Bel fıtığı olan kişilerin dikkat etmesi gerekenlerdir.
